4 tygodni temu
Spis treści
- Mandat za prędkość – czy pracodawca musi go zapłacić?
- Podstawy prawne odpowiedzialności pracownika
- Studium przypadku: wyrok Sądu Rejonowego w Ostródzie
- Kto płaci mandat – kierowca czy firma?
- Odpowiedzialność osobista kierowcy
- Obowiązki pracodawcy w przypadku mandatów
- Jak firmy mogą zapobiegać mandatom?
- Najczęstsze wykroczenia kierowców służbowych
- Konsekwencje dla firmy
- Taryfikator mandatów za przekroczenie prędkości w 2025 roku
- Konsekwencje wizerunkowe dla firm, gdy pracownicy łamią przepisy w oznakowanych samochodach
W firmach zarządzających flotą pojazdów często pojawia się pytanie: kto powinien ponosić koszty mandatów za wykroczenia drogowe, np. najczęściej występujące przekroczenie prędkości? Czy odpowiedzialność spoczywa na pracowniku, czy może pracodawca jest zobowiązany do pokrycia tych kosztów? W tym artykule przyjrzymy się przepisom prawa, orzeczeniom sądowym oraz praktycznym aspektom tego zagadnienia.
Przeczytaj też:
Jak bardzo można przekroczyć prędkość bez ryzyka dostania mandatu? Stara zasada nie działa
Mandat za prędkość – czy pracodawca musi go zapłacić?
Podstawy prawne odpowiedzialności pracownika
Zgodnie z art. 100 Kodeksu pracy, pracownik jest zobowiązany do przestrzegania:
- czasu pracy,
- regulaminu pracy,
- przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
- zasad porządku obowiązujących w zakładzie pracy.
Jeśli pracownik narusza przepisy ruchu drogowego, np. przekraczając dozwoloną prędkość, to on ponosi odpowiedzialność za swoje działania. Pracodawca nie jest zobowiązany do pokrywania kosztów mandatów, chyba iż w umowie lub regulaminie pracy wyraźnie określono takie zobowiązanie.
Studium przypadku: wyrok Sądu Rejonowego w Ostródzie
W 2016 roku Sąd Rejonowy w Ostródzie rozpatrywał sprawę byłego pracownika, który domagał się od pracodawcy zwrotu kosztów mandatów za przekroczenie prędkości i nieprawidłowe zabezpieczenie ładunku. Pracownik twierdził, iż krótkie terminy dostaw zmuszały go do łamania przepisów.
Sąd stanął po stronie pracodawcy, podkreślając, że:
- Pracownik sam odpowiada za naruszenie przepisów drogowych.
- Zwrot mandatu przez pracodawcę prowadziłby do bezpodstawnego wzbogacenia pracownika (art. 405 Kodeksu cywilnego).
- Pracodawca nie ponosi odpowiedzialności za wykroczenia popełnione przez pracownika.
Kto płaci mandat – kierowca czy firma?
Odpowiedzialność osobista kierowcy
Niezależnie od tego, czy pojazd jest służbowy, czy prywatny, za wykroczenia drogowe odpowiada kierowca. Pracodawca może dobrowolnie pokryć koszty mandatu, ale nie jest do tego zobowiązany. Co więcej, takie wydatki nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.
Obowiązki pracodawcy w przypadku mandatów
Pracodawca ma jednak pewne obowiązki związane z kontrolą floty i bezpieczeństwem:
- Identyfikacja kierowcy – w przypadku wykroczeń zarejestrowanych przez fotoradar, pracodawca musi wskazać osobę kierującą pojazdem.
- Dokumentacja – prowadzenie ewidencji mandatów i punktów karnych kierowców.
- Szkolenia – zapewnienie pracownikom wiedzy na temat przepisów drogowych i konsekwencji ich łamania.
- Monitorowanie – wykorzystanie systemów GPS do kontroli prędkości i zachowania kierowców.
Jak firmy mogą zapobiegać mandatom?
Najczęstsze wykroczenia kierowców służbowych
Do najczęstszych naruszeń przepisów przez kierowców służbowych należą:
- Przekroczenie prędkości,
- Nieprawidłowe parkowanie,
- Korzystanie z telefonu podczas jazdy,
- Jazda bez zapiętych pasów bezpieczeństwa.
Konsekwencje dla firmy
Naruszenia przepisów przez pracowników mogą prowadzić do:
- Wzrostu kosztów (mandaty, wyższe składki ubezpieczeniowe),
- Zakłóceń w realizacji zleceń (utrata prawa jazdy przez kierowcę),
- Negatywnego wpływu na wizerunek firmy.
Aby uświadomić sobie, jak w tej chwili kształtują się kwoty mandatów, warto zerknąć na poniższą tabelę.
Taryfikator mandatów za przekroczenie prędkości w 2025 roku
| do 10 km/h | 50 zł | 1 pkt | – |
| 11-15 km/h | 100 zł | 2 pkt | – |
| 16-20 km/h | 200 zł | 3 pkt | – |
| 21-25 km/h | 300 zł | 5 pkt | – |
| 26-30 km/h | 400 zł | 7 pkt | – |
| 31-40 km/h | 800 zł | 9 pkt | 1600 zł |
| 41-50 km/h | 1000 zł | 11 pkt | 2000 zł |
| 51-60 km/h | 1500 zł | 13 pkt | 3000 zł |
| 61-70 km/h | 2000 zł | 14 pkt | 4000 zł |
| Powyżej 70 km/h | 2500 zł | 15 pkt | 5000 zł |
Mandaty za przekroczenie prędkości to odpowiedzialność kierowcy, a nie pracodawcy. Firmy powinny jednak wdrażać systemy monitorowania i szkolenia, aby minimalizować ryzyko naruszeń przepisów przez pracowników. Pamiętajmy, iż bezpieczeństwo na drodze to priorytet, a przestrzeganie przepisów chroni nie tylko kierowców, ale także wizerunek i finanse przedsiębiorstwa.
Konsekwencje wizerunkowe dla firm, gdy pracownicy łamią przepisy w oznakowanych samochodach
Firma, której pracownicy łamią przepisy drogowe, jadąc samochodami oznakowanymi logo przedsiębiorstwa, naraża się na poważne konsekwencje wizerunkowe. W dzisiejszych czasach, gdy każdy może nagrać i udostępnić film w mediach społecznościowych, choćby pojedyncze wykroczenie może stać się viralem i dotrzeć do tysięcy, a choćby milionów odbiorców. Wyobraźmy sobie sytuację, w której kierowca służbowy w oznakowanym samochodzie zostaje przyłapany na brawurowej jeździe, przekraczaniu prędkości czy niebezpiecznym wyprzedzaniu. Taki incydent nie tylko zwraca uwagę innych uczestników ruchu, ale także może zostać udokumentowany i opublikowany w sieci. W efekcie firma, zamiast kojarzyć się z profesjonalizmem i rzetelnością, staje się symbolem lekceważenia przepisów i braku odpowiedzialności.
Negatywne konsekwencje wizerunkowe mogą odbić się na relacjach z klientami, kontrahentami i partnerami biznesowymi. Wiele firm zwraca uwagę na etykę i zasady społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR), dlatego kooperacja z przedsiębiorstwem, które toleruje łamanie przepisów przez swoich pracowników, może zostać zakwestionowana. Dodatkowo, wizerunek firmy jako nieodpowiedzialnego uczestnika ruchu drogowego może zniechęcić potencjalnych klientów, którzy wolą wybierać usługi od przedsiębiorstw dbających o bezpieczeństwo i przestrzeganie prawa.
W skrajnych przypadkach, gdy wykroczenia pracowników są powtarzalne i nagłaśniane w mediach, firma może stać się obiektem krytyki społecznej, a choćby kampanii bojkotowych. W dobie rosnącej świadomości konsumentów i ich wpływu na marki, takie sytuacje mogą prowadzić do realnych strat finansowych, spadku zaufania i długotrwałego nadszarpnięcia reputacji. Dlatego tak ważne jest, aby przedsiębiorstwa zarządzające flotą pojazdów nie tylko egzekwowały przestrzeganie przepisów przez pracowników, ale także aktywnie promowały kulturę bezpiecznej i odpowiedzialnej jazdy.
Źródła:
- Art. 100 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2023 r. poz. 1465).
- Art. 405 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2024 r. poz. 1061).
- Wyrok Sądu Rejonowego w Ostródzie z 7 kwietnia 2016 r. (sygn. akt IV P 1/16).
- Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 9 maja 2022 r. (sygn. akt V ACa 159/22).
- Rzeczpospolita – analiza przypadku.
![Ruszył sezon 2025 w F1. Kiedy i gdzie oglądać? [KALENDARZ I WYNIKI]](https://i.iplsc.com/ruszyl-sezon-2025-w-f1-kiedy-i-gdzie-ogladac-kalendarz-i-wyn/000KRA9US2T2TW5X-C321.jpg)