Jakość filtracji – podstawa niezawodności i niskich kosztów eksploatacji

11 godzin temu

Podczas wyboru nowych pojazdów do floty bardzo często brany jest pod uwagę współczynnik TCO (Total Cost of Ownership), czyli całkowity koszt posiadania, który nie uwzględnia niespodziewanych awarii i związanych z nimi kosztów. Jak zadbać o sprawność pojazdów i zminimalizować prawdopodobieństwo nieplanowanych awarii?

Ograniczanie kosztów transportu jest jedną z kluczowych kwestii w zakresie rentowności prowadzenia biznesu transportowego – podobnie jak niezawodność pojazdów. Niespodziewane awarie nie tylko powodują konieczność nieplanowanych, często bardzo kosztownych napraw, ale również opóźnienia w dostawie ładunku, co wiąże się z karami i stratami wizerunkowymi dla firmy. Podobnie jak z naszym zdrowiem najważniejsza jest profilaktyka, czyli systematyczność i odpowiednie interwały wymian podstawowych elementów. Nie możemy oczywiście zapominać o stosowaniu wysokiej jakości części – w tym filtrów – które spełniają restrykcyjne wymagania producentów pojazdów. Ale jak zweryfikować jakość filtra?

Najważniejsze jest w środku

Wygląd, czy wnętrze, cena czy jakość? Wybór jest niejednoznaczny. „Na oko” dwa filtry mogą wyglądać tak samo. Dlaczego więc warto wybierać te od renomowanych producentów, w dalszej kolejności myśląc o cenie?

Medium filtracyjne

Efektywność filtracji, czyli zdolność filtra do zatrzymywania zanieczyszczeń, jest jednym z kluczowych parametrów, które odróżniają filtry dobrej jakości od tanich zamienników. Dla przykładu dobrej jakości filtry powietrza potrafią zatrzymać aż 99,95% zanieczyszczeń. Równie istotny jest spadek ciśnienia – im niższy, tym lepiej dla przepływu powietrza i cieczy. Oba te parametry zależą przede wszystkim od rodzaju materiału filtracyjnego, który musi być dobrany do specyficznych warunków pracy. Niestety, nie ma uniwersalnego medium, które skutecznie zatrzymałoby wszystkie zanieczyszczenia w powietrzu czy oleju silnikowym. Gdy materiał filtracyjny nie jest odpowiednio dobrany, prowadzi to do niewystarczającej filtracji oleju, paliwa lub powietrza – a nowoczesne silniki wymagają, aby czystość była na jak najwyższym poziomie.

Obróbka materiału

Oprócz prawidłowo dobranych materiałów równie istotny jest proces produkcji filtrów i odpowiednia obróbka materiału filtracyjnego. Nieodpowiedni proces technologiczny może spowodować, iż najwyższej jakości medium filtracyjne nie będzie w odpowiedni sposób filtrowało zanieczyszczeń oraz nie będzie w stanie wytrzymać wysokich ciśnień i temperatur. Skutkiem tego może być uszkodzenie filtra i przedostanie się jego elementów do magistrali olejowej lub do układu paliwowego, co w konsekwencji może prowadzić do awarii, a choćby postoju pojazdu z ładunkiem, opóźnienia dostarczenia towaru i kosztownej naprawy.

Kontrola jakości

Jest jedna rzecz, która łączy się z procesem produkcji i zapewnia efekty spełniające wymagania producentów samochodów ciężarowych – kontrola jakości. Zużycie maszyn i różna jakość półproduktów, które są dostarczane na linie produkcyjne powodują, iż finalny produkt może się różnić i w pewnym momencie nie spełniać wymaganych norm. Ważna jest zatem regularna kontrola jakości wyprodukowanych filtrów tak, aby końcowy produkt zawsze spełniał najwyższe normy jakości.

Jakie zatem mogą być konsekwencje zastosowania poszczególnych filtrów, które nie spełniają najwyższych wymagań jakościowych stawianych przez producentów samochodów ciężarowych?

Niewystarczająca filtracja oleju

Zacznijmy od filtra oleju, który jest uważany za jeden z najważniejszych elementów w samochodzie. Niewystarczająca separacja zanieczyszczeń może skutkować przedostawaniem się większej ilości cząstek sadzy z komory spalania i opiłków metalu o wielkości kilku mikrometrów do magistrali olejowej, a stąd do delikatnych elementów silnika. Cząstki powstające w procesie spalania mają twardość znacznie wyższą niż np. panewki, co prowadzi do ich szybszego zużycia. Dodatkowo, zanieczyszczenia mogą osadzać się na elektrozaworach sterujących zmiennymi fazami rozrządu, co ogranicza przepływ oleju i prowadzi do nieprawidłowego sterowania. Kolejnym kluczowym komponentem jest turbosprężarka. Zanieczyszczenia osadzające się na kanałach olejowych mogą ograniczać przepływ oleju dostarczanego do smarowania turbosprężarki, co jest szczególnie groźne przy dużym obciążeniu silnika.

A co w przypadku, gdy zdolność do gromadzenia zanieczyszczeń filtra oleju będzie zbyt niska? Filtr szybciej się zapełni i wzrost ciśnienia różnicowego spowoduje otwarcie zaworu obejściowego. Olej, który płynie w układzie nie będzie wtedy filtrowany i wszystkie zanieczyszczenia w oleju, nie tylko te najmniejsze, dostaną się do wrażliwych elementów silnika. Niestety żaden kod błędu nie wyświetli się na desce rozdzielczej i kierowca pojazdu nieświadomie przejedzie czasem kilkadziesiąt tysięcy kilometrów na silniku smarowanym niefiltrowanym olejem.

Niewłaściwa filtracja paliwa

Również jakość filtra paliwa ma ogromne znaczenie. Wysokie ciśnienia w układach paliwowych wymagają precyzyjnie wykonanych pomp i wtryskiwaczy. Zanieczyszczenia przedostające się przez niskiej jakości filtr mogą prowadzić do wycierania delikatnych elementów układu paliwowego i spadku wydajności całego systemu. Warto również zwrócić uwagę na opory przepływu. Filtr, który gwałtownie się zapycha, może ograniczać ilość paliwa dostającego się do silnika, co skutkuje utratą mocy, zwłaszcza przy dużym obciążeniu silnika. W skrajnych przypadkach może to prowadzić do zjawiska kawitacji w pompie paliwowej, gdy pompa pracuje na maksymalnym wydatku, a dostarczana do niej ilość paliwa jest niewystarczająca. Powoduje to erozję elementów pompy wtryskowej i jej szybkie zużycie, dlatego tak ważne jest żeby nie dopuścić do tego zjawiska. Filtry niskiej jakości zapychają się zwykle szybciej niż filtry wysokiej jakości, a to powoduje problemy z przepływem paliwa. Zdarza się, iż tanie filtry nie są w stanie zachować parametrów pracy w całym wymaganym przez producentów interwale wymiany.

W układach paliwowych samochodów ciężarowych ważna jest również filtracja drobinek/kropelek wody. Ich obecność może doprowadzić do korozji pompy wtryskowej oraz jej niedostatecznego smarowania – woda w przeciwieństwie do paliwa nie posiada adekwatności smarujących. Wysokiej jakości filtry paliwowe posiadają materiał filtracyjny złożony z kilku warstw, które są w stanie zatrzymać zanieczyszczenia, ale również odseparować wodę z paliwa.

Niskiej jakości filtracja powietrza

Nie można zapominać o filtrze powietrza, który jest najważniejszym filtrem w pojeździe i ma najważniejsze znaczenie dla jego prawidłowego działania. Zaniedbanie może szybciej doprowadzić do awarii silnika niż w przypadku pozostałych filtrów. Jak już wspomniałem, dobrej jakości filtr powietrza zatrzymuje aż 99,95% zanieczyszczeń, które mogą trafić do silnika. Niska efektywność separacji może prowadzić do szybkiego uszkodzenia gładzi cylindrów i problemów z kompresją. Zaprojektowanie i wyprodukowanie filtra powietrza dostosowanego do wymagań producenta pojazdu nie jest łatwym zadaniem również z powodu spadku ciśnienia, które ten filtr generuje. Czujniki przepływu, które w bardzo dokładny sposób mierzą ilość powietrza trafiającego do silnika, poprzez generowane kody błędów bardzo gwałtownie określają, czy przypadkiem nie oszczędziliśmy na tym filtrze. Zapominamy niestety o tym, iż ten parametr brany jest również pod uwagę przy sterowaniu innymi funkcjami, np. układem oczyszczania spalin. Zwiększona emisja tlenków azotu i generowanie przez to kodów błędu może być wynikiem nie tylko nieprawidłowego działania zaworu EGR czy układu SCR ale również niedrożności filtra powietrza. Warto zatem na początku sprawdzić ten element i parametr przepływu zanim zaczniemy skomplikowaną i kosztowną diagnostykę układu oczyszczania spalin.

Przez ten filtr powietrze trafia również do układu pneumatycznego, który jest odpowiedzialny za układ hamulcowy. Zbyt niska efektywność filtracji może doprowadzić do szybkiego zużycia elektrozaworów sterujących przepływem powietrza i w konsekwencji do awarii układu hamulcowego. A to jest groźne również dla bezpieczeństwa, bo trudno jest zatrzymać 40 ton masy poruszającej się z prędkością 90 km/h z niesprawnym układem hamulcowym choćby na jednej osi. Pamiętajmy zatem, żeby nigdy nie oszczędzać na filtrze powietrza i nie odkładać jego wymiany.

Warto się zastanowić, czy oszczędzenie kilkudziesięciu złotych w cenie niższej jakości filtra zrekompensuje koszty holowania pojazdu zza granicy i wysłania innego pojazdu, który dostarczy towar do klienta. Koszty naprawy silnika, turbosprężarki albo układu paliwowego w nowoczesnych silnikach samochodów ciężarowych są wysokie – zdecydowanie wyższe od oszczędności, które wygenerowaliśmy na cenie filtra. W przypadku pojazdu jako źródła zarobku dochodzi bardzo ważny, niepoliczalny czynnik – reputacja firmy. Terminowość dostaw oraz zaufanie i zadowolenie klientów są warte więcej, niż najdroższe części zamienne.

Oszczędzając na zdrowiu silnika, możemy doprowadzić do dużo bardziej kosztownych operacji w przyszłości. Warto pamiętać, iż w przypadku filtrów najważniejsza jest profilaktyka i… wnętrze! O to, co niewidoczne dla oka, dbają renomowani producenci części zamiennych, dlatego warto wybierać zaufane marki. kooperacja firmy Hengst z producentami samochodów potwierdza naszą wiedzę i najwyższe kompetencje w dziedzinie filtracji oraz doświadczenie w produkcji filtrów spełniających najwyższe normy wymagane w nowoczesnych silnikach.