Palety to temat, który dla osób spoza transportu brzmi niewinnie, ale każdy kierowca zawodowy wie, iż to jeden z najbardziej uciążliwych elementów naszej codzienności. Nie chodzi tylko o samą logistykę, ale o zdrowie, dodatkową pracę fizyczną i pieniądze. W wielu krajach Europy już zauważono, iż kierowca nie powinien być „dodatkowym magazynierem” i wprowadzono zakazy zmuszania go do załadunku, rozładunku czy wymiany palet. W Polsce takich regulacji wciąż brakuje – a to powoduje lawinę problemów.

Poniżej przedstawiam 10 najczęstszych kłopotów, z jakimi spotykamy się na co dzień w temacie palet, a później zastanowię się, czy jest szansa, by w Polsce pojawił się podobny zakaz jak w Hiszpanii czy Portugalii.

10 najczęstszych problemów kierowcy z paletami

1. Brak jasnych zasad w zleceniach

Często w liście przewozowym nie ma słowa o paletach, a mimo to na rozładunku słyszymy: „palety do wymiany”. Brak zapisów powoduje chaos i spory między stronami.

Jak się bronić?
Domagać się, by w zleceniu była jasno określona kwestia palet – kto odpowiada, ile ich ma być i na jakich warunkach.

2. Uszkodzone palety

Magazyn próbuje „wcisnąć” kierowcy zniszczone palety, które później nikt nie chce przyjąć.

Jak się bronić?
Sprawdzać każdą paletę, robić zdjęcia i wpisywać uwagi w dokumentach. Zły stan palety = nie moja odpowiedzialność.

3. Brak palet na rozładunku

Dojeżdżasz na miejsce, a tam nie ma palet do wymiany. Kierowca zostaje z problemem, bo odbiorca nie ma czym się rozliczyć.

Jak się bronić?
Pobierać kwity paletowe i wpisywać adnotacje w CMR. Zgłaszać do spedycji i domagać się potwierdzenia na piśmie, iż brak palet to nie Twoja wina.

4. Różne standardy palet

EUR, EPAL, jednorazówki… Jedni akceptują, inni nie – kierowca zostaje w środku sporu.

Jak się bronić?
Domagać się, by w zleceniu określono dokładny typ palety. Przy rozbieżnościach notować w dokumentach różnicę w rodzaju.

5. Odpowiedzialność finansowa

Brak wymiany palet? To przewoźnik (a czasem sam kierowca) jest obciążany kosztami, które mogą wynosić choćby kilkadziesiąt złotych za sztukę.

Jak się bronić?
Nie przyjmować na siebie kosztów, jeżeli brak odpowiedniego zapisu w zleceniu. Kwity paletowe i dokumentacja to podstawa.

6. Zajmowanie miejsca w naczepie

Palety, które trzeba wieźć z powrotem, zajmują przestrzeń i ograniczają możliwości załadunku nowego towaru.

Jak się bronić?
Ustalać wcześniej ze spedycją, czy przewóz pustych palet jest opłacalny i kto pokrywa koszt utraconej ładowności.

7. Fizyczne obciążenie kierowcy

Przenoszenie, układanie, wymiana – to często setki kilogramów do przesunięcia. To nie tylko strata czasu, ale i ryzyko kontuzji.

Jak się bronić?
W dokumentach jasno wpisywać, iż kierowca nie wykonuje prac załadunkowych. o ile ktoś wymusza – zgłaszać przełożonym.

8. Brak możliwości kontroli

Czasem kierowca nie ma wpływu, ile i jakie palety faktycznie wydano/odebrano. Później okazuje się, iż „brakuje kilku sztuk”.

Jak się bronić?
Nie podpisywać dokumentów w ciemno. jeżeli nie masz pewności – dopisz uwagę: „ilość wg deklaracji magazynu, brak możliwości weryfikacji”.

9. Konflikty na rampie

Niejednokrotnie na miejscu dochodzi do awantur – magazynier wymaga wymiany, kierowca odmawia, a ładunek stoi.

Jak się bronić?
Zachować spokój, dokumentować sytuację, dzwonić do spedycji po pisemne instrukcje. Bez tego ryzykujemy, iż później cała wina spadnie na nas.

10. Kradzieże i nieuczciwe praktyki

Zdarza się, iż „giną” palety, albo ktoś celowo zawyża ich liczbę. A kosztami obciąża się przewoźnika.

Jak się bronić?
Liczyć samemu, wpisywać uwagi w dokumenty i zachowywać kopie. Warto też mieć aplikacje do szybkiego robienia zdjęć i archiwizacji.

Europa a Polska – czy doczekamy się zakazu?

Hiszpania i Portugalia

W tych krajach kierowca nie może być zmuszany do załadunku, rozładunku ani wymiany palet. Wprowadzono to w przepisach po długich negocjacjach organizacji transportowych z rządem. Kierowca prowadzi, magazynier ładuje – proste i logiczne.

Francja i inne kraje

Przepisy są mniej jasne, często zależą od praktyki firm i lokalnych ustaleń. Kierowca przez cały czas bywa angażowany w prace fizyczne.

Polska

U nas na razie brak takich rozwiązań. Wszystko opiera się na zapisach w zleceniach i dobrej woli stron. Kierowcy często zostają z problemem sami, bo ani inspekcja pracy, ani ITD nie traktują tego jako nadużycia wprost.

Czy w Polsce mamy szansę na zakaz podobny do hiszpańskiego?

• Na dziś – nie. Brak poważnych rozmów rządu z branżą, brak mocnych organizacji, które potrafiłyby to wywalczyć.

• W przyszłości – być może. Temat zdrowia kierowców i atrakcyjności zawodu wraca jak bumerang. jeżeli coraz więcej państw UE wprowadzi zakaz, Polska będzie pod presją, by zrobić to samo.

Palety to niepozorny element transportu, a w praktyce źródło wielu problemów i strat. Kierowcy w Polsce codziennie mierzą się z brakiem regulacji, chaosem i dodatkową pracą, która nie powinna ich dotyczyć. Europa daje przykład, iż można to uporządkować. Pytanie tylko, czy nasze przepisy pójdą w tym samym kierunku.

A jakie są Wasze doświadczenia z paletami? Czy uważacie, iż w Polsce powinien pojawić się zakaz zmuszania kierowców do załadunku, rozładunku i wymiany palet – tak jak w Hiszpanii? Podzielcie się w komentarzach!