5 godzin temu
Ceny kluczowych surowców dla przemysłu, w tym metali ziem rzadkich, potroiły się w ciągu miesiąca po tym, jak Chiny wprowadziły ograniczenia eksportowe. To efekt pogłębiającej się wojny handlowej z USA, która zagraża globalnym łańcuchom dostaw, szczególnie w sektorze motoryzacyjnym i energetyce wiatrowej.
Rekordowe wzrosty cen
Według danych Argus Media, cena dysprozu w Europie – będącego benchmarkiem poza Chinami – wzrosła z 285 dolarów za kilogram na początku kwietnia do 850 dolarów pod koniec miesiąca. Podobnie terbium podskoczyło z 965 do 3000 dolarów za kilogram. To najwyższe notowania od co najmniej 2015 roku.
Odpowiedź Chin na amerykańskie cła
3 kwietnia Chiny ogłosiły ograniczenie eksportu siedmiu metali ziem rzadkich, w tym właśnie dysprozu i terbu. Eksperci interpretują ten ruch jako odpowiedź na nowe cła na chińskie towary wprowadzone przez administrację Donalda Trumpa. Według doniesień Argus Media, eksport tych surowców został praktycznie wstrzymany.
Konsekwencje dla przemysłu
Metale ziem rzadkie, nazywane „witaminami przemysłu”, są niezbędne w produkcji zaawansowanych technologii, takich jak:
-
silniki elektryczne w samochodach EV,
-
turbiny wiatrowe,
-
systemy obronne i lotnicze.
„Brak dostaw może uniemożliwić produkcję samochodów elektrycznych” – ostrzega prof. Toru Okabe z Uniwersytetu Tokijskiego.
Dlaczego Chiny mają taką władzę?
Chiny kontrolują choćby 80% światowego rynku metali ziem rzadkich, szczególnie tych ciężkich, jak dysproz i terb. Inne kraje, w tym USA, próbują znaleźć alternatywne źródła – np. poprzez współpracę z Ukrainą – ale na razie nie są w stanie zastąpić chińskich dostaw.
Czym są metale ziem rzadkich i gdzie się je stosuje?
Metale ziem rzadkich to grupa 17 pierwiastków chemicznych, takich jak neodym, europ, cer czy właśnie dysproz i terb. Mimo nazwy nie są aż tak rzadkie, ale ich wydobycie i przetwarzanie jest skomplikowane i kosztowne. Stosuje się je m.in. w:
-
elektronice (smartfony, lasery),
-
energetyce odnawialnej (magnesy w turbinach wiatrowych),
-
motoryzacji (baterie i silniki EV),
-
przemyśle zbrojeniowym (systemy naprowadzania rakiet).
Chiny przez ostatnie dziesięciolecia zdominowały ten rynek, inwestując w wydobycie i technologie przetwórcze. Dziś to one dyktują warunki, a globalny przemysł musi szukać rozwiązań na coraz większe ograniczenia.
Czy świat znajdzie sposób, by uniezależnić się od chińskich metali? Na razie nie widać łatwych odpowiedzi.
Źródła:
- “Rare-earth prices triple to new records on China export curbs” – Nikkei Asia (3 maja 2025)
- U.S. Geological Survey (USGS) – “Rare Earth Elements Statistics and Information”
- Argus Media – notowania cen metali ziem rzadkich
- International Energy Agency (IEA) – “The Role of Critical Minerals in Clean Energy Transitions”
- Reuters – informacje o współpracy USA-Ukraina w zakresie surowców
Leszek B. Ślazyk
e-mail: [email protected]
© www.chiny24.com
